Kiedy możliwe jest odstąpienie od sekcji zwłok?

Sekcja zwłok, inaczej autopsja, jest to pośmiertne badanie, mające najczęściej na celu ustalenie przyczyny zgonu. Wyróżniamy trzy główne rodzaje dokonywanych sekcji zwłok: naukowo-lekarska (ustalenie przyczyny śmierci, doszkalanie lekarzy lub dokształcanie studentów medycyny), sądowo-lekarska (ustalenie, czy śmierć nie jest wynikiem oddziaływania osób trzecich lub jakiś zaniedbań) oraz administracyjna (na specjalne polecenie organów administracji). Istnieje też sekcja prywatna, nieuregulowana żadnymi przepisami prawnymi, podejmowana najczęściej na prośbę rodziny (zwykle po to by sprawdzić, czy śmierć nie została spowodowana przez błąd lekarski) oraz specjalny proces pobierania narządów od osoby zmarłej, regulowany specjalnymi ustawami prawa.

Odstąpienie od wykonania sekcji

Możliwość odstąpienia od sekcji zwłok zachodzi wtedy, gdy za życia dana osoba lub jej przedstawiciel ustawowy sprzeciwili się dokonywaniu tej procedury. Sprzeciw taki może zostać wyrażony w różnych postaciach: za pomocą przekazu ustnego czy pisemnego dokumentu, ważne jest jednak to, by istnieli świadkowie, którzy mogliby ten czyn potwierdzić. Za ocenę wiarygodności świadków odpowiada w takiej sytuacji kierownik konkretnego zakładu opieki zdrowotnej. Osobom małoletnim lub tym niemającym pełnej zdolności do czynności prawnych, taki sprzeciw może zgłosić właśnie przedstawiciel ustawowy, którym jest np. rodzic. Ponadto, sekcja zwłok nie zostaje wykonana, gdy istnieje poważne przypuszczenie lub też całkowita pewność, iż przyczyną śmierci danej osoby była jedna z chorób zakaźnych. 

Sprzeciw rodziny

Sprzeciw osób bliskich zmarłego co do sekcji zwłok nie niesie za sobą żadnych skutków prawnych. Lekarz, który stwierdzi konieczność dokonania tej procedury, nie ma żadnego obowiązku pytania się rodziny o zgodę na nią. Dyrektor placówki medycznej, w której znajduje się ciało zmarłej osoby, ma prawo samodzielnie podjąć decyzję o sekcji lub też zrezygnować z jej wykonania. Jednak największą decyzyjność w takiej sprawie posiada prokuratura i sąd. Prokurator, po zapoznaniu się z konkretnym przypadkiem zgonu, ma pełne prawo postanowić, czy sekcja będzie miała miejsce czy też nie. 

Kiedy sekcja jest niezbędna?

Wykonanie sekcji zwłok jest procedurą niezbędną w sytuacji, gdy mamy wątpliwości co do przyczyn zgonu oraz możliwego udziału osób trzecich (może to być np. śmierć w wyniku przestępstwa lub nieumyślnego spowodowania zabójstwa). W takim przypadku ważne jest rozwianie wszelkich wątpliwości i rozwiązanie zagadek w sprawie.